Bưng quả là gì? cần chuẩn bị gì cho dàn bưng quả?

Nếu tuân thủ đúng theo thủ tục tổ chức Đám cưới truyền thống, bất kỳ cặp đôi nào cũng cần tìm người phụ bưng quả hay còn gọi là đội bê tráp. Mặc dù đội ngũ này đóng vai trò quan trọng trong Lễ cưới – Lễ hỏi nhưng không phải ai cũng hiểu rõ nhiệm vụ và những vấn đề xoay quanh công việc của họ. dưới đây, bạn hãy cùng Mate tìm hiểu xem bưng quả là gì? Cần chuẩn bị gì cho dàn bưng quả?

Bưng quả là gì? Cần chuẩn bị gì cho dàn bưng quả?

Tìm hiểu bưng quả là gì?

Bưng quả hay bê tráp là gì?

Bưng quả hay bưng lễ (hoặc bê tráp theo cách gọi của người Miền Bắc) là hành động của người bưng hoặc đỡ các mâm quả (tráp sính lễ) nhằm thực hiện nghi lễ trao mâm quả theo thủ tục truyền thống. Quá trình trao mâm quả cần sự hỗ trợ của nhiều người cùng tham gia nên những người này còn được gọi là dàn bưng quả hay đội bê tráp, trong đó phân chia rõ ràng thành dàn bưng quả Nam ở bên Nhà Trai và tương ứng phía Nhà Gái sẽ là dàn bưng quả Nữ.

Nguồn gốc của thủ tục trao quả.

thủ tục bưng mâm quả được bắt nguồn từ những nghi lễ Cưới hỏi truyền thống của người Việt thời phong kiến nên mang tính lịch sử và được lưu truyền qua nhiều thế hệ. Để tiến hành nghi lễ Cưới hỏi một cách thuận lợi, bên Nhà Trai sắm sửa đầy đủ lễ vật rồi tổ chức đoàn bưng quả Nam đến Nhà Gái thực hiện trao mâm quả, phía Nhà Gái cũng chuẩn bị đón tiếp với dàn bưng quả Nữ có số lượng tương ứng. Ngoài việc thể hiện lòng thành, là lời cảm ơn của Nhà Trai đối với Nhà Gái vì đã sinh thành, dưỡng dục nên Cô Dâu thì thủ tục trao quả còn mang ý nghĩa trao duyên, gửi gắm lời chúc hạnh phúc của mọi người dành cho cặp đôi.

Phong tục trao quả áp dụng khi nào?

Dựa theo những nghi lễ Cưới hỏi của người Việt thời nay, người ta vẫn áp dụng ba nghi lễ chính, bao gồm: Lễ dạm ngõ, Đám hỏi và Lễ cưới, trong đó có 02 nghi lễ cùng tiến hành nghi lễ trao mâm quả là Đám hỏi và Lễ cưới. Ngoài ra, có một số gia đình muốn giản lược nên sẽ gộp Đám hỏi và Lễ cưới để tổ chức cùng ngày.

Cần chuẩn bị gì cho dàn bưng quả?

Dàn bưng quả cần bao nhiêu người là đẹp?

Dàn bưng quả bao nhiêu người là phù hợp nhất? Số người đi bưng quả hoàn toàn phụ thuộc vào số lượng Mâm Quả Cưới hay Tráp Cưới (còn gọi là Tráp Ăn Hỏi). Nếu như người Miền Bắc quan niệm con số lẻ mang đến may mắn nên chọn số tráp sính lễ là 5, 7, 9, 11 thì người Miền Nam lại chuộng số chẵn như 6, 8, 10, 12. Điều này đồng nghĩa có bao nhiêu Mâm/Tráp sính lễ thì sẽ cần đội bưng quả Nam và Nữ bấy nhiêu người, ví dụ: Nếu Nhà Trai đi 06 Mâm Quả sính lễ, Cô Dâu Chú Rể cần chuẩn bị tổng cộng 12 người bưng quả gồm 06 Nam, 06 Nữ.

Nên nhờ bạn bè hay thuê người bưng quả?

Nếu bạn so sánh giữa việc nhờ người thân bưng quả và thuê người bưng quả thì mỗi hình thức đều có ưu nhược điểm riêng. 

• Khi nhờ bạn bè bưng quả: Nếu trong Ngày Cưới mà xung quanh đầy đủ bạn bè, mỗi người phụ giúp một tay rồi tham gia bưng quả là điều vô cùng hạnh phúc của mỗi cặp đôi, mang đến nhiều kỷ niệm đáng nhớ giữa Cô Dâu Chú Rể và nhóm bạn bè thân. Nhưng để tìm đủ số lượng người không hề dễ dàng, không phải ai cũng sắp xếp được vào ngày đó, rồi còn phải chuẩn bị đồng phục bưng quả sao cho tươm tất, bên cạnh đó là nỗi lo “mất duyên” của bạn bè. Bạn có thể tìm hiểu thực hư đi bưng quả Đám cưới có mất duyên hay không? để hiểu hơn về quan niệm này.
• Khi thuê người bưng quả: Bạn sẽ có được đội hình bưng quả đẹp, đồng đều về độ tuổi, chiều cao. Có người chuẩn bị sẵn trang phục đồng bộ, trang điểm và làm tóc sẵn sàng, và không lo thiếu người vào phút chót. Đó là những lý do vì sao bạn nên thuê người bưng mâm quả?

Có cần trang điểm cho người bưng quả không?

Làm sao để có được một dàn bưng quả toàn trai đẹp, gái xinh long lanh lóng lánh là mong muốn của nhiều cặp đôi. Nếu như đội bưng quả Nam quan trọng nhất là phải sạch sẽ, trang phục tươm tất thì đội bưng quả Nữ cần trang điểm và làm tóc sao cho tươi tắn. Do đó, trang điểm cho người bưng quả là điều cần thiết nhưng do bên nào phụ trách còn phụ thuộc từng gia đình. Ví dụ: Khi Cô Dâu nhờ người thân bưng quả giúp, nên hẹn mọi người tập trung sớm và đặt dịch vụ trang điểmđến tận nhà làm cho tất cả. Còn nếu Cô Dâu chọn thuê dịch vụ bưng quả thì không cần bận tâm về chuyện trang điểm vì bên dịch vụ người ta sẽ tự chuẩn bị.

Muốn thuê đồng phục bưng quả tìm ở đâu?

Khi cần tìm thuê đồng phục bưng quả, bạn nên tìm đến các cửa hàng chuyên cho thuê áo dài, cửa hàng áo cưới, các dịch vụ trang trí Gia tiên… và đặc biệt là dịch vụ cho thuê người bưng quả cũng có thể cung cấp đồng phục riêng lẻ mà bạn không nhất định phải thuê người của họ.

Cách sắp xếp đội hình bưng quả chuẩn.

Đâu là thứ tự đứng chuẩn cho dàn bưng quả? Theo kinh nghiệm, hiện nay có hai cách sắp xếp thứ tự cho dàn bưng quả bao gồm:

• (1) Sắp xếp về mặt hình ảnh: Muốn có đội hình bưng quả đẹp bạn nên sắp xếp người bưng quả theo thứ tự từ thấp đến cao hoặc ngược lại, nhưng làm sao để chiều cao của người đứng gần Chú Rể nhất tương đương hoặc thấp hơn, càng đứng xa Chú Rể mới cao dần lên;
• (02) Sắp xếp về nội dung mâm quả: Mâm quả đi đầu nên là Trầu – Cau đến Trà – Rượu – Đèn (Thuốc Lá), rồi mới tới Trái Cây (Ngũ Quả), Xôi Gấc (+ Gà), Bánh Phu Thê (Bánh Cốm), Heo quay… Vì thế, cần chọn người có sức khỏe phù hợp để bưng quả/đỡ quả.

Chị Phương Anh chia sẻ: “Khi áp dụng cách sắp xếp thứ tự cho dàn bưng quả cần linh hoạt theo từng trường hợp cụ thể. Chẳng hạn đối với các sính lễ như Mâm Trái Cây, Mâm Heo Quay có cân nặng lên đến 10 – 15kg mà ở vị trí đó người bưng quả hoặc người đỡ quả lại nhỏ con, sức khỏe không tốt thì bạn nên đổi người khác cho an toàn.”

Thứ tự di chuyển của dàn bưng quả Nhà Trai.

Để sửa soạn sang Nhà Gái tiến hành các nghi lễ quan trọng và xin Đón Dâu về thì phái đoàn Nhà Trai sẽ sắp xếp theo thứ tự như sau: 

• (1) Dẫn đầu đoàn Nhà Trai sẽ là các bậc trưởng lão và chủ hôn như vị chủ hôn, Ông Bà, Cha Mẹ.
• (2) Đi phía sau là Chú Rể, Rể Phụ, dàn bưng quả Nhà Trai. 
• (03) Kế đến mới là những thành viên khác trong gia đình được sắp xếp theo vai vế lớn đi phía trước: Cô, Dì, Chú, Bác, Cậu, Mợ… rồi mới tới Anh, Chị, Em.

Dựa theo sắp xếp ở trên, thứ tự di chuyển của đội bưng quả Nhà Trai là ngay sau Chú Rể và Rể Phụ nhưng trước các thành viên còn lại.

Hướng dẫn cách trao quả Lễ cưới, Lễ hỏi.

Đâu là Cách thức trao mâm quả đúng nghi lễ? Sau khi Nhà Gái đồng ý cho Nhà Trai nhập gia, 02 đội bưng quả Nam và Nữ sắp xếp theo thứ tự được phân công, đứng thành 02 hàng ngay ngắn đối diện nhau ở phía trước Cổng Hoa. 

• Chờ nghe hiệu lệnh hướng dẫn thì mỗi bên cùng tiến lên một bước, đội bưng quả Nam đưa tay ra trao quả cùng lúc đội bưng quả Nữ dùng hai tay đỡ quả.
• Khi đội Nữ ổn định việc đỡ quả và có sự an toàn cao, đội Nam thu tay lại và cả 02 bên cùng lùi về một bước.
• Cả hai đội bưng quả giữ nguyên vị trí tạo thành một lối đi ở giữa, chờ phái đoàn Nhà Trai đi vào hết thì đội bưng quả nữ mới bê quả theo sau, mang vào khu vực bàn để quả phía trong nhà.
• Tùy theo phong tục của mỗi gia đình mà quá trình trao quả, hai bên bưng quả Nam và Nữ sẽ trao cho nhau phong bao lì xì do gia đình chuẩn bị sẵn, hình thức này còn được gọi là “trao duyên” hay “trả duyên”.

Tiền lì xì cho đội bưng quả bao nhiêu là vừa?

Nên chuẩn bị tiền lì xì cho đội bưng quả bao nhiêu? Thông thường, số tiền lì xì cho đội bưng quả chỉ mang ý nghĩa tượng trưng nên cả 02 hãy dựa trên khả năng mà chuẩn bị. Nhiều Cô Dâu Chú Rể chia sẻ kinh nghiệm rằng phong bì lì xì nên để từ 50 ngàn đến 100 ngàn, nếu có điều kiện hơn thì bỏ vào 200 ngàn hoặc 500 ngàn, hoặc mối quan hệ thân thiết thì lì xì bằng tờ 02 USD (lucky money) cho có kỷ niệm bởi theo quan niệm tờ tiền này có ý nghĩa may mắn. Thực tế khi chúng ta nhờ bạn bè bưng quả giúp thì họ không bận tâm đến số tiền lì xì, nhưng cũng chính vì thế mà nên chuẩn bị sao cho tươm tất. Còn trường hợp thuê dịch vụ bưng quả, bạn hãy trao đổi rõ ràng với người đại diện, tránh làm buồn lòng các bên trong Ngày Vui.

Phong bì lì xì bưng quả do ai chuẩn bị?

Căn cứ tục lệ thời xưa, phong bì lì xì cho đội bưng quả bên nhà nào do nhà đó chuẩn bị, trong đó người chịu trách nhiệm chuẩn bị phong bì là Mẹ Cô Dâu và Mẹ Chú Rể. Đến thời nay thì linh hoạt áp dụng, Cô Dâu Chú Rể sẽ tự chuẩn bị trong quá trình đi tham khảo các dịch vụ như thiết kế Thiệp Cưới, trang trí gia tiên, Mâm Quả Cưới… ở những nơi này có thể cung cấp luôn phong bì. Rồi thường là Cô Dâu chi tiết hơn còn Chú Rể “sao cũng được” nên nhiều trường hợp Cô Dâu chuẩn bị phong bì lì xì cho cả 02 bên, còn “nội dung” bên trong phong bì thì Chú Rể chi toàn bộ, hoặc đội bưng quả cho ai thì người đó tự chi.

Trao phong bì lì xì bưng quả khi nào?

Tùy theo phong tục của từng vùng miền cũng như quan niệm của mỗi gia đình mà thời điểmtrao phong bì lì xì bưng quả không giống nhau. Có những thời điểm thực hiện nghi thức “trao gửi duyên” sau đây:

• Cách 1 – Trao duyên cùng lúc với trao quả: Trước lúc Nhà Trai nhập trạch Nhà Gái, 02 đội bưng quả sẽ thực hiện “nghi thức trao quả”, bên trai trao và bên gái đỡ (nhận). Ngay tại thời điểm đó, phong bì lì xì sẽ được hai bên truyền qua tay nhau khi đỡ quả.
• Cách 02 – Trao duyên cùng lúc với trả quả: Tương tự như lúc trao quả, khi Nhà Trai chuẩn bị rước dâu đi thì hai bên sẽ thực hiện “nghi thức trả quả”. Hai đội bưng quả Nam và Nữ sẽ tự “trao gửi tình duyên” cho nhau cùng với lúc đỡ quả. Hoặc Mẹ chồng sẽ thực hiện nghi thức “trả duyên” cho cả hai đội, bà sẽ tự cầm phong bì lì xì để đưa cho từng bạn bưng quả. Hoặc Cô Dâu và Chú Rể chia phong bì ra thành hai phần, Chú Rể “trả duyên” cho bên đội Nam còn Cô Dâu “trả duyên” cho đội Nữ.
• Cách 03 – Trao duyên sau khi hoàn thành buổi lễ: Vì nhiều yếu tố tác động và thời gian cập rập mà nghi thức “trao duyên” không được thực hiện trong thời điểm “trao quả”, “trả quả” mà phải đợi sau khi toàn thành hết tất cả nghi thức chính trong buổi lễ thì Cô Dâu Chú Rể mới tiến hành “trả duyên” cho bạn bè. Có thể thực hiện ngay sau buổi lễ, hoặc trong lúc mời hai bên gia đình dùng bữa trưa.

Mua phong bao lì xì bưng quả ở đâu?

Muốn mua phong bao lì xì Đám cưới tìm ở đâu? Đa số những địa chỉ chuyên cung cấp Dịch Vụ Cưới hỏi như in Thiệp Cưới, trang trí gia tiên, Mâm Quả Cưới,… đều có kèm theo phong bao lì xì, nếu như muốn thuận tiện nhất thì bạn hãy đưa ra yêu cầu khi đặt dịch vụ. Trường hợp bạn thích tự tay chuẩn bị phong bao lì xì Đám cưới, nên tìm đến các cửa hàng bán đồ Trang trí Cưới hỏi ở đường Nguyễn Đình Chiểu (Q.3) hoặc khu vực người Hoa, đường Hải Thượng Lãn Ông ở Q.5. Ngoài ra, cắt dán thủ công và vẽ trang trí lên phong bao lì xì sẽ là gợi ý hay nếu bạn có sở thích làm đồ handmade cùng đôi bàn tay khéo léo.

Qua bài viết “Bưng quả là gì? Cần chuẩn bị gì cho dàn bưng quả?” do Mate biên soạn ở trên, bạn có thể thấy phong tục trao quả không chỉ mang nhiều giá trị truyền thống tốt đẹp, giúp phát huy nét văn hóa đặc trưng của dân tộc Việt mà còn có ý nghĩa cầu chúc sự may mắn và hạnh phúc đến với cặp đôi. Vì thế, gia đình cần có sự chuẩn bị chu đáo nhằm giúp cho nghi thức trao quả được diễn ra một cách trọn vẹn nhất.